Okulary ochronne – na co zwrócić uwagę? | Poradnik BHP
Wybierając okulary ochronne warto wziąć pod uwagę to, czy mają wymagane normy i certyfikaty, filtry optyczne, czy klasę optyczną. Dowiedz się, co jeszcze jest ważne.
Dlaczego warto inwestować w okulary ochronne?
Okulary ochronne nie tylko zapewnią Ci komfort i bezpieczeństwo w czasie pracy, ale również są wyrazem odpowiedzialnego podejścia Twojego pracodawcy. W zależności od rodzaju chronią przed urazami mechanicznymi, promieniowaniem UV, czy substancjami chemicznymi.
7 kluczowych parametrów okularów ochronnych
Poniżej omówimy 7 najważniejszych cech okularów ochronnych.
Normy i certyfikaty (EN 166, EN 170, EN 172)
Wszystkie wymienione powyżej normy są gwarancją, że produkt jest bezpieczny i został dopuszczony do użytku.
- EN 166 – Ogólna norma dla środków ochrony oczu.
- EN 170 – Filtracja promieniowania UV.
- EN 172 – Filtry przeciwsłoneczne do użytku przemysłowego.
Filtry optyczne i ochrona UV/IR
Filtry optyczne w okularach ochronnych zmniejszają między innymi ilość promieniowania bez pogarszania widoczności. Możemy wśród nich wyróżnić:
- promieniowanie UV – reguluje je norma EN 170, chroni oczy przed uszkodzeniem siatkówki i rogówki oraz przedwczesnym starzeniem się;
- filtr IR (promieniowanie podczerwone) – przydatny przy spawaniu i cięciu, stosuje się go między innymi przy pracy przy piecach hutniczych;
- filtr światła niebieskiego (HEV – High Energy Visible Light) – używany w okularach do komputera;
- filtry przeciwsłoneczne (światło widzialne, olśnienie) – w okularach barwionych i przy pracy na zewnątrz;
Materiał soczewek i powłoki (anti-scratch, anti-fog)
Materiały:
- poliwęglan – lekki, odporny na uderzenia, chroni przed UV;
- żywica optyczna – bardzo dobra odporność na zarysowania;
- trivex- bardzo lekki, odporny na uderzenia, dobra optyka
Powłoki:
- Anti-scratch (powłoka przeciw zarysowaniom) – chroni przed uszkodzeniami mechanicznymi.
- Anti-fog (powłoka przeciw parowaniu) – przy zmianach temperatury, wysokiej wilgotności, pracy w maseczce.
- Pozostałe – antystatyczna, powłoka oleo- i hydrofobowa, fotochromowa.
Klasa optyczna i pole widzenia
Klasy są od 1 do 3. Im wyższa tym lepiej. Pole widzenia decyduje o komforcie i bezpieczeństwie pracy.
Regulacja, dopasowanie i komfort noszenia
Przy długim noszeniu warto postawić na okulary ochronne, które mają miękkie noski, elastyczne zauszniki i regulację kąta nachylenia.
Odporność mechaniczna (F, B, A)
- F – niska energia (np. odpryski).
- B – średnia.
- A – wysoka (np. metal, drewno).
Kompatybilność z innym PPE (hełm, maska)
Okulary ochronne muszą swobodnie łączyć się z hełmami i maskami. Nie mogą się przesuwać, czy tracić szczelności.
Dobór okularów do stanowiska pracy
Przemysł ciężki i obróbka metalu
- Filtr IR.
- Odporność na uderzenia A lub B.
- Powłoka przed zarysowaniami.
Praca z chemikaliami i cieczami żrącymi
- Zamknięty model lub gogle.
- Zgodny z EN 166 i EN 170.
- Z ochroną boczną i powłoką anti-fog.
Praca przy komputerze – filtr światła niebieskiego
Filtr światła niebieskiego chroni oczy przed nadmiernym zmęczeniem i bólami głowy.
Okulary ochronne korekcyjne: kiedy są niezbędne?
Okulary ochronne korekcyjne muszą być zgodne z normami BHP. Są potrzebne osobom z wadą wzroku, które nie mogą nosić soczewek kontaktowych.
Przykładowe modele okularów ochronnych
-
- Portwest PW30 Okulary ochronne Visitor – przeźroczysty kolor, doskonała ochrona boczna, ochrona UV 99%.
- Przyciemniane okulary A800 1015367 nieparujące – soczewki pochłaniające ponad 99,9% promieniowania UV do 385 nm, niska waga i właściwości nieparujące.
- Okulary spawalnicze BOLLE SLAM Shade 3 – zapewniają ochronę przed bardzo jasnym światłem oraz promieniowaniem ultrafioletowym i podczerwonym.
Konserwacja i wymiana okularów – praktyczne wskazówki
Najlepszym wyborem do czyszczenia okularów ochronnych będą miękka, antystatyczna ściereczka. Należy je wymienić, gdy pękną lub zarysują się.
Najczęstsze błędy przy wyborze okularów ochronnych
- Niezgodność z normami.
- Za ciemne okulary na zewnątrz.
- Złe dopasowane.
- Brak powłok ochronnych.
Podsumowanie i checklista zakupowa
W czasie wybierania okularów ochronnych należy zwrócić uwagę na:
- normy (EN 166 / 170 / 172);
- filtry (UV, IR, światła niebieskiego);
- materiał (poliwęglan lub Trivex);
- powłoki (anti-scratch, anti-fog);
- komfort i dopasowanie;
- kompatybilność z innym PPE.
FAQ:
- Jakie wymagania obejmuje norma EN 166 dla okularów ochronnych?
Norma EN 166 określa standardy dotyczące odporności mechanicznej, jakości pola widzenia oraz systemu oznaczeń na okularach. - Czy okulary ochronne mogą zastąpić przyłbicę?
Nie – okulary zabezpieczają wyłącznie oczy, natomiast przyłbica chroni całą twarz, w tym czoło, nos i usta. - Jak dopasować okulary ochronne do twarzy?
Zwróć uwagę na możliwość regulacji nosków i zauszników – dobrze dobrane eliminują szczeliny i zapewniają pełną osłonę boczną. - Co oznaczają symbole F, B i A na okularach?
To klasy odporności na uderzenia:
F – do 45 m/s,
B – do 120 m/s,
A – do 190 m/s (najwyższa ochrona). - Jak dbać o powłokę anti-fog, by działała dłużej?
Czyść okulary letnią wodą i miękką ściereczką z mikrofibry. Przechowuj w etui, by uniknąć zarysowań i kontaktu z kurzem. - Czy filtr UV w okularach jest potrzebny w pomieszczeniach?
Tak – jeżeli w hali są źródła promieniowania UV (np. lampy, procesy technologiczne), ochrona oczu przed UV jest nadal konieczna. - Ile kosztują okulary korekcyjne ochronne dla pracodawcy?
Zazwyczaj od 150 do 400 zł za sztukę. Wydatek można zakwalifikować jako środek ochrony indywidualnej (BHP). - Kiedy trzeba wymienić okulary ochronne?
W przypadku pęknięcia, poważnych zarysowań lub po silnym uderzeniu – nawet jeśli szkła wydają się nienaruszone.